کدام عیوب انکساری خطرناک است؟
هرگونه تغییر در چشم که باعث بروز مشکل در بینایی شود را عیوب انکساری میگویند که از کلیات آن میتوان به بیماری نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم اشاره کرد. نزدیک بینی شدید می تواند خطر سایر بیماری های چشمی مانند جدا شدن شبکیه را افزایش دهد.
پیشگیری از عیوب انکساری
عیوب انکساری قابل پیشگیری نیست؛ اما با معاینه چشم تشخیص داده می شود. در طول معاینه برای آزمایش عیوب انکساری چشم، چشم پزشک یا اپتومتریست شما ممکن است آزمایشهای متعددی را برای مشخص کردن نوع خطای چشم شما استفاده کند.
معمولاً آنها برای این منظور از تست هایی مانند تست حدت بینایی، معاینه رتینوسکوپی و دستگاه اتورفرکتومتر استفاده می کنند.
تست حدت بینایی
آزمایش حدت بینایی توانایی هر چشم در مشاهده جزئیات و تمرکز کردن بر روی اشیاء نزدیک و دور را اندازه گیری می کند. برای این منظور اپتومتریست هر چشم را به صورت جداگانه بررسی می کند و در ادامه نیز هر دو چشم با هم بررسی می شوند.
در این آزمایش معمولاً از یک فاصله مشخص حروف بر روی نمودار به بیمار نشان داده می شوند و آخرین موردی که فرد می تواند بخواند یا جهت آن را تشخیص دهد به وضوح سطح بینایی او را نشان می دهد.
رتینوسکوپی
رتینوسکوپ شامل استفاده از یک ابزار دستی و کوچک به نام رتینوسکوپ است که توسط اپتومتریست پرتویی از نور را در داخل چشم بیمار پخش می کند. در حالی که اپتومتریست نور را به صورت افقی و عمودی بر روی هر چشم حرکت می دهد، می تواند حرکت نور منعکس شده از پشت چشم را مشاهده کند. به این ترتیب متخصص، الگوهای بازتاب را از شبکیه مشاهده می کند که او را قادر می سازد تا نوع دقیق عیوب انکساری چشم را تعیین نماید.
دستگاه اتورفرکتومتر
از دستگاه اتورفرکتومتر برای بررسی سریع تر و راحتتر عیب انکساری چشم ها استفاده می شود و به سرعت نوع و میزان عیب انکساری چشمان شما مشخص می شود.
البته لازم به ذکر است که در کنار این دستگاه انجام رتینوسکوپی به دلیل دقت بالاتر ضروری می باشد.
روشهای درمان عیوب انکساری چشم
قبل از تعیین روش مناسب، لازم است معاینات کاملی از چشم به عمل آید تا مواردی مانند میزان عیوب انکساری، ضخامت قرنیه و توپوگرافی قرنیه مشخص شوند و از سلامت چشم اطمینان حاصل شود.
سپس با در نظر گرفتن سن، شغل، وضعیت جسمی ، سابقه بیماری و سایر اطلاعات می توان در مورد بهترین انتخاب تصمیم گرفت. بهتر است این انتخاب را به چشم پزشک خود واگذار نمایید.
روش های اصلاح عیوب انکساری
عینک
استفاده از عینک آسان ترین روش اصلاح عیوب انکساری است. تعویض نمره عدسی آن به راحتی انجام می گیرد ودر ضمن باعث محافظت چشم ها در مقابل نور خورشید نیز می شود. برای اصلاح پیر چشمی می توان از عینک های دو کانونی استفاده کد که قسمت پایینی آن برای مطالعه مورد استفاده قرار می گیرد.
لنزهای تماسی
در حال حاضر لنزهای تماسی متعددی در دسترس می باشند. انتخاب نوع مناسب لنز چشمی بستگی به نوع عیب انکساری و روش زندگی و فعالیت های معمول فرد دارد. لنزهای تماسی و عینک با تمرکز نور بر روی پرده شبکیه باعث تصحیح بینایی می شوند.
جراحی عیوب انکساری
اکثر روش های جراحی عیوب انکساری با اصلاح انحنای قرنیه ( پنجره شفاف جلوی چشم )، باعث بهبود بینایی می شوند. در درمان نزدیک بینی، با انجام جراحی، انحنای قرنیه کاهش یافته، قدرت انکساری قرنیه کم می شود و این مضوع باعث تشکیل تصویر بر روی پرده شبکیه می شود. در جراحی دوربینی نیز دقیقاً عکس این موضوع اتفاق می افتد. در آستیگماتیسم که انحنای قرنیه در یک جهت با جهات دیگر آن متفاوت است، جراحی باعث اصلاح انحنای قرنیه در محور آستیگماتیسم و یکسان شدن انحنا در همه محورها می شود
روش های شایع جراحی عیوب انکساری
- لیزیک (LASIK)
- فمتولیزیک ( Femto LASIK )
- PRK
- لازک (LASEK )
- اپی لیزیک ( EpiLASIK )
- کاشت لنز داخل چشمی ( Phakic IOL )
- عمل لیزیک
لیزیک تلفیقی از یک جراحی میکروسکوپی و لیزر اکسایمر است که جهت اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم به کار می رود. در لیزیک ابتدا با استفاده از یک وسیله تخصصی به نام میکرو کراتوم، یک لایه بسیار نازک از قرنیه ( فلپ ) برش داده می شود. سپس لیزر اکسایمر به سطح زیرین این لایه تابانده می شود و مجدداً فلپ در محل اولیه خود قرار می گیرد. فلپ پس از چند دقیقه سر جای خود می چسبد و هیچ نیازی به بخیه نیست.
- فمتولیزیک
فمتولیزیک یکی از جدیدترین روش های اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم بوه و آخرین نوآوری در اصلاح عیوب انکساری است که در آن فلپ قرنیه با کمک لیزر فمتوسکند (Femtosecond) برش داده می شود.
از نظر مراحل انجام جراحی، فمتولیزیک بسیار شبیه روش قبلی است.اختلاف اساسی بین لیزیک و فمتولیزیک در نحوه ایجاد برش قرنیه (فلپ) است.
در حقیقت فمتولیزیک روش پیشرفته لیزیک است که در آن برای برش دادن قرنیه به جای میکرو کراتوم از لیزر استفاده می شود و به همین دلیل بنام لیزیک تمام لیزری ( All laser LASIK ) یا جراحی بدون تیغ نیز معروف شده است.
در حال حاضر، فمتولیزیک از پرطرفدارترین روش های اصلاح عیوب انکساری در اروپا و آمریکا است. فمتولیزیک علاوه بر اینکه تمام ویژگی های عمل لیزیک مانند سرعت بالای بهبود دید، رفع سریع درد و امکان بازگشت سریع به زندگی روزمره را فراهم می کند، با توجه به انجام تمام مراحل با لیزر و حذف نیاز به میکروکراتوم، دقت و سلامت بی نظیری را به ارمغان می آورد.
- پی آر کی
در این روش PRK لایه اپی تلیال قرنیه ( خارجی ترین لایه قرنیه ) برداشته می شود و با استفاده از لیزر اکسایمر سطح قرنیه تراش داده می شود و به این ترتیب عیوب انکساری اصلاح می شود.
- لازک
روش لازک LASEK نوع تغییر یافته PRK می باشد. در روش LASEK چشم پزشک از یک محلول الکلی جهت برداشت لایه اپی تلیوم قرنیه استفاده می کند. سپس لیزر اکسایمر بر روی قرنیه تابیده می شود و مجدداً لایه اپی تلیوم در محل اولیه قرار می گیرد. این روش در حال حاضر طرفداران کمتری دارد و عملاً PRK جایگزین آن شده است.
- اپی لیزیک
اپی لیزیک همانند PRK و LASEK جزء اعمال سطحی قرنیه است. در این روش نیز همانند LASEK اپی تلیوم قرنیه در پایان عمل حفظ می شود؛ اما دراین روش به جای الکل از تیغه مخصوصی به نام اپی کراتوم برای برداشتن اپی تلیوم استفاده می شود. این روش مزیت خاصی نسبت به PRK ندارد و در حال حاضر تقریباً منسوخ شده است.
- کاشت لنز داخل چشمی Phakic IOL) Phakic Intra Ocular Lens )
لنز داخل چشمی برای افرادی که درجات بالایی از عیوب انکساری داشته و یا قرنیه بسیار نازکی دارند و عیب انکساری آنها با جراحی لیزری قرنیه قابل اصلاح نمی باشد، کاربرد دارد. این لنزها در قسمت های مختلف چشم قرار داده می شوند. دو نوع لنزی که امروزه کاربرد بیشتری دارند لنز آرتیزان (Artisan) و لنز ICL می باشند که اولی در داخل اتاق قدامی قرار می گیرد و با استفاده از دو گیره بر روی عنبیه ثابت می شود. لنز ICL در اتاق خلفی و بر وری عدسی طبیعی بیمار قرار داده می شود.