رتینوپاتی ناشی از دیابت را جدی بگیریم
دیابت قندی یا ملیتوس یک سندروم اختلال متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین است که توسط فقدان ترشح هورمون انسولین جزایر لانگرهانس لوزالمعده یا کاهش حساسیت و پاسخ بافت ها به انسولین به وجود می آید. دیابت قندی به دو نوع دیابت نوع یک و نوع دو تقسیم می شود.
چاقی و تاثیر آن در دیابت
دیابت تیپ یک بیشتر در سنین کودکی تا اوایل جوانی مشاهده می شود و علت پاتولوژیک آن کاهش ترشح هورمون انسولین است که به دلایلی مانند ابتلا به عفونت های ویروسی، بیماری های خود ایمنی، مشکلات ارثی و از بین رفتن سلول های بتا پانکراس به سراغ فرد می آید. امروزه دیابت قندی و عوارض ناشی از آن به یکی از بزرگترین معضلات علم پزشکی و غدد درون ریز تبدیل شده است.
گسترش دیابت به خصوص دیابت قندی تیپ دو در جمعیت جوانان، میانسالان و سالمندان جهان، به ویژه ایران بسیار افزایش یافته است و تعداد افراد مبتلا به این بیماری خاموش روز به روز در حال افزایش است.
رژیم غذایی پر کالری و نامناسب، پرخوری، عدم فعالیت و ورزش های سبک روزانه، زندگی ماشینی، عوامل ارثی، مصرف برخی از داروها، استرس های مکرر و از همه مهمتر اضافه وزن و چاقی، بخصوص چاقی شکمی از عوامل اصلی در بوجود آمدن دیابت نوع دو است.
دیابت نوع دو و رتینوپاتی ناشی از آن
دیابت قندی اختلال غدد درون ریز است که با تاثیر بر متابولیسم کربوهیدرات ها، چربی ها و حتی پروتئین ها سلامت فرد را به طور جدی و خطرناکی تهدید می نماید.
دیابت یا همان مرض قند معروف میان قدیمی ها منجر به افزایش غلظت بیش از حد گلوکز که قند اصلی بدن در سوخت و سازهای متابولیک است، می گردد. علائم بالینی دیابت با توجه به سن، جنس، شرایط و مرحله پیشرفت بیماری متفاوت است. متاسفانه امروزه به دلیل تغییر در شیوه زندگی و الگوی تغذیه ای نامناسب، شیوع چاقی در دهه اخیر افزایش آشکاری داشته است.
چاقی یکی از فاکتورهای اصلی در بروز مشکلاتی مانند دیابت قندی و بیماری های ایجاد شده به دنبال آن است. باید خاطر نشان کرد حدود 300.000.000 نفر در جهان دچار چاقی هستند. چاقی شکمی یکی از خطرناک ترین انواع چاقی است که ریسک ابتلا به دیابت قندی را افزایش می دهد.
این چاقی بر اثر عدم تحرک، نشستن های طولانی، اجتناب از ورزش منظم و روزانه، رژیم غذایی پرکالری، مصرف دخانیات و مشروبات الکلی ایجاد می گردد.
اختلالات عروقی از اصلی ترین عوارض و آسیب های ایجاد شده به دنبال ابتلا به دیابت است. افزایش غلظت گلوکز یا همان قند خون، تاثیر سوء و مخرب خود را بر تمامی ارگان های بدن اعمال می نماید. یکی از حیاتی ترین اعضای بدن که پس از ابتلا به دیابت به شدت آسیب می بیند عروق خونی هستند.
عروق خونی شبکیه که وظیفه خونرسانی به داخلی ترین لایه چشم را برعهده دارند نیز دچار تغییرات ساختاری و عملکردی شده و به دنبال آن رسوب گلوکز افزایش می یابد و در دیواره خود دچار تصلب شده و اجازه عبور و مرور سریع و روان خون را نمی دهند.
به همین خاطر خون با فشار از دیواره عروق به فضای شبکیه آمده و تصویر سازی این بخش مهم از چشم را با مشکل مواجه می سازد. این اتفاق در علم پزشکی رتینوپاتی دیابتی نام دارد. این عارضه در صورت عدم درمان به موقع و مناسب ریسک نابینایی را شدیدا افزایش می دهد.
درمان رتینوپاتی
افراد مبتلا به رتینوپاتی باید به صورت منظم و دوره ای به چشم پزشک مراجعه نمایند و از بدتر شدن این وضعیت جلوگیری کنند. تا چند دهه گذشته تاری دید شدید، کم بینایی و نابینایی ناشی از رتینوپاتی بسیار شایع بود، اما به مرور زمان اختراع لیزرها و کاربرد آنها در علوم پزشکی و پیشرفت چشمگیر علم چشم پزشکی در ایران توانست تا حد بسیار زیادی بر این مشکل فائق آید.
لیزر درمانی شاید به میزان کامل عارضه ایجاد شده را بهبود نبخشد اما از پیشرفت و بدتر شدن آن جلوگیری می نماید. جراحی ها آخرین و قطعی ترین روش های درمان رتینوپاتی دیابتی هستند که در ایران انجام می پذیرد.
